هندسه و جنبش ‏شناسی گسل عطاری در جنوب خاور البرز مرکزی

نویسندگان

  • ابوالفضل حاجی‎حسینی کارشناسی، گروه چینه شناسی، سازمان زمین‎شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
  • امیر نعیمی کارشناسی ارشد، گروه زمین‎ساخت، سازمان زمین‎شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
  • محمدرضا شیخ‎الاسلامی دانشیار، پ‍‍‍ژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‎شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
  • محمدرضا قاسمی دانشیار، پ‍‍‍ژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‎شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
چکیده مقاله:

گسل عطاری گسلی مورب‎لغز است که طول نقشه‌برداری شده آن در حدود 20 کیلومتر و ادامه شمال خاوری و جنوب باختری آن پوشیده است. با این حال در شمال کویر چاه جام گسلی شکل گرفته است که می‎توان آن را ادامه شمال خاوری گسل عطاری دانست. بررسی تصاویر ماهواره‏ای نشان می‎دهد که سامانه گسلی میامی به طرف جنوب باختر تا شمال کویر چاه جام تداوم دارد. بنابراین می توان پیشنهاد کرد که این سامانه در شمال کویر چاه جام به گسل عطاری می‏پیوندد و با احتساب قسمت‏های از گسل که پوشیده ترسیم شده‏اند؛ درازای گسل عطاری به حدود 127 کیلومتر می‏رسد. در شمال باختر گسل عطاری هم گسل پیغمبران وجود دارد که بیشنیه جابه‌جایی روی آن تا حدود 4 کیلومتر گزارش شده است. گسل پیغمبران به طرف باختر به گسل سمنان متصل می‌شود. از این رو با وجود اینکه گسل عطاری جابه‌جایی زیادی نداشته و به‌طور عمده سنگ‏های آتشفشانی ائوسن را بریده است؛ لیکن از پیوند این گسل با گسل‌های پیغمبران، سمنان و سامانه گسلی میامی یک سامانه گسلی بزرگ‏تر شکل می‏گیرد که می‏توانسته است به عنوان مرز بین ایران مرکزی و البرز عمل کند. همچنین با توجه به اینکه گسل عطاری در جنوب خاوری البرز مرکزی و با شیب زیاد (°75-60) رو به جنوب- جنوب خاور قرار گرفته است؛ به نظر می‏رسد که گل‎ساخت مثبت که عموماً یک چهارچوب کلی برای البرز مرکزی در نظر گرفته می‏شود؛ در این قسمت از البرز شکل نگرفته است. مطالعات همچنین نشان می‏دهند که یک جنبش چپ‌بُر به دنبال حرکت رو به باختر خزر جنوبی در سنوزوسیک پسین روی گسل عطاری پدیدار شده است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

هندسه، سازوکار و جنبش های جوان گسل های شمال سمنان و عطاری، جنوب خاوری ناحیه ی البرز مرکزی

منطقه ی مورد مطالعه در شمال شهرستان سمنان واقع شده است و از نظر جایگاه زمین شناسی، بخش خاوری پهنه ی البرز مرکزی به حساب می آید. پهنه ی البرز مرکزی به خاطر وجود گسل های جوان از جایگاه ویژه ای در مطالعات زمین ساختی برخوردار است. تراکم گسل ها در این ناحیه زیاد است و اکثر این گسل ها از نوع فشاری هستند و به همین علت خطر زمین لرزه در آن ها به نسبت بالاست. در تحولات زمین شناسی این منطقه، گسل های شمال ...

15 صفحه اول

بررسی ساختار گسل مشا (جنوب البرز مرکزی) با استفاده از روش مگنتوتلوریک

بررسی پدیده‌‌های زمین‌‌شناسی و زمین‌ساختی البرز و تحلیل چگونگی روند و منشا این پدیده‌‌ها همواره به‌منزلة یکی از جذابیت‌های البرز مورد ‌توجه بوده است. البرز مرکزی به دلیل برهم‌کنش‌های متعدد ساختاری و پیچیدگی‌های زمین‌ساختی، چالش‌های بیشتری را دربر داشته است. با بررسی‌های جدید در مورد روند و عملکرد بخش‌‌هایی از گسل‌‌های بزرگ و توانمند این منطقه ابهامات فراوانی به‌وجود آمده است. البرز مرکزی به دلی...

متن کامل

محیط رسوبی و سنگ شناسی رسوبات کامبرین در بخشی از جنوب البرز مرکزی

به منظور این مطالعه بیش از 160 مقطع میکروسکوپی و تعداد زیادی نمونه ماکروسکوپی مورد مطالعه قرار گرفته و بر اساس آن مشخصات شرایط رسوب گذاری و حوضه رسوبی زمان کامبرین در این ناحیه توصیف شده است نامگذاری سنگهای رسوبی در این مطالعه بروش فولک صورت گرفته است رسوبات کامبرین این ناحیه شامل تشکیلات لالون و میلا می باشد مطالعات نشان می دهد که در هنگام تشکیل این رسوبات شرایط اکسیدکنندگی در محیط حکمفرما بود...

متن کامل

برآورد نرخ لغزش گسلهای پیرامون بم و کاربرد آن در ارزیابی خطر زمینلرزه

فلات ایران با قرار‌گیری بین دو صفحه عربی و اروپا-آسیا، سالانه حدود 22 میلی‌متر کوتاه‌شدگی در راستای شمال- جنوب دارد. حدود 9 میلی‌متر از این کوتاه‌شدگی سبب چین‌خوردگی و گسل‌خوردگی در زاگرس می‌شود و باقی‌مانده آن به‌طور عمده در البرز و کپه داغ جای می‌گیرد. بلوک مرکزی ایران تغییر شکل اندکی دارد بنابراین، متناسب با میزان کوتاه‌شدگی در البرز و کپه داغ، با سرعت حدود 13 میلی‌متر در سال به  سوی شمال حر...

متن کامل

تحلیل عناصر سبک چین در گستره مرزی البرز-ایران مرکزی از خاور ورامین تا خاور سمنان

تحلیل عناصر سبک چین، یکی از بخش های اصلی در بررسی های ساختاری به شمار می آید. از همین رو، در این مقاله سعی شده تا براساس شواهد موجود، عناصر سبک چین های اصلی در گستره مرزی البرز- ایران مرکزی از خاور ورامین تا خاور سمنان بررسی شود. بدین منظور، استوانه ای بودن، تقارن، سبک یک سطح چین خورده، سبک یک لایه چین خورده و سبک یک توالی چین خورده ارزیابی گردیدند. براین اساس، ویژگی های سبک چین ها و تاریخچه جو...

متن کامل

تنش های نوزمین ساختی در گستره ی رخداد زمین لرزه سنگچال (1336) - مازندران

زمین لرزه ی سنگچال در 11 تیر 1336 در محدوده بخش مرکزی گسل شمال البرز رخداده است. گسل شمال البرز، گسلی کمانی شکل بوده که از لاهیجان تا گنبدکاووس کشیده شده است. این گسل به همراه گسل های خزر، لله بند، کندوان و مشا در کوتاه شدگی و برخاستگی رشته کوه های البرز اثر گذار بوده اند. این کوتاه شدگی و بالاآمدگی با رخدادهای زمین لرزه ای بزرگی همراه بوده که امروزه نیز ادامه دارد. با آگاهی از هندسه گسل ها و چ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 27  شماره 108

صفحات  213- 222

تاریخ انتشار 2018-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023